SEO’da Tarama Nedir?

Tarama (Crawl), arama motorlarının internet üzerindeki içerikleri bulmak, organize etmek ve dizine eklemek için kullandıkları süreçtir. Google, Bing ve diğer arama motorları, web sitelerini ziyaret etmek ve yeni veya güncellenmiş sayfaları keşfetmek için web tarayıcıları (crawler, bot, spider) adı verilen yazılımlar kullanır.

Tarama Sürecinin Temel Aşamaları

1. URL Keşfi:
   • Arama motorları, daha önce dizine eklenen URL’leri tekrar ziyaret ederek yeni içerik veya güncellemeleri bulur.
   • Yeni URL’ler genellikle:
     • Dış bağlantılar (backlinkler)
     • Site haritaları (XML Sitemap)
     • Arama motorlarına manuel olarak eklenen URL’ler üzerinden keşfedilir.
2. Web Tarayıcılarının Ziyareti:
   • Tarayıcılar, keşfedilen sayfalara giderek içeriği analiz eder.
   • HTML kodu, metinler, görseller ve diğer dosyalar incelenir.
   • Tarayıcılar, sayfadaki dahili ve harici bağlantıları da kontrol ederek yeni sayfaları keşfetmeye devam eder.
3. İçerik Analizi:
   • Sayfa içeriği analiz edilerek hangi konuların işlendiği ve anahtar kelimelerin nasıl kullanıldığı tespit edilir.
   • Teknik unsurlar (meta etiketler, başlıklar, URL yapısı) incelenir.
   • Medya dosyalarının (resim, video) ve yapılandırılmış veri (schema markup) gibi ek bilgiler de taranır.
4. Dizine Ekleme (Indexing):
   • Tarama sürecinin ardından sayfa, arama motoru veritabanına kaydedilir ve ilgili anahtar kelimelerle ilişkilendirilir.
   • Sayfa, dizine eklenmezse arama sonuçlarında görünmez.

SEO’da Tarama Nasıl Çalışır?

1. Web Tarayıcıları (Crawlers) ve Botlar

• Google’ın kullandığı ana bot, Googlebot olarak bilinir. İki ana türü vardır:
  • Googlebot Desktop (masaüstü sürümü tarar)
  • Googlebot Smartphone (mobil sürümü tarar)

Botlar, siteleri belli bir tarama bütçesi ile ziyaret eder. Bu bütçe, sitenizin büyüklüğüne ve otoritesine göre değişir.

2. Tarama Bütçesi (Crawl Budget)

• Tarama oranı limiti (Crawl Rate Limit): Bir sitede botların ne sıklıkta içerik tarayabileceği.
• Tarama talebi (Crawl Demand): Sitenizdeki sayfaların ne kadar önemli olduğu ve arama sonuçlarında hangi sıklıkla göründüğü.

Büyük sitelerde Crawl Budget optimizasyonu önemlidir. Önemsiz veya eski sayfaların tarama bütçesini tüketmemesi için stratejik kararlar alınmalıdır.

3. Site Haritaları (XML Sitemap)

• Tarama sürecine rehberlik eden dosyalardır.
• Arama motorlarına sitenizin en önemli sayfalarını gösterir.
• Yeni sayfalar ve güncellemeler hızlı bir şekilde tarayıcılara iletilir.

4. Robots.txt Dosyası

• Tarayıcılara hangi sayfaların taranıp taranmayacağını söyler.
• Kritik dosyaların veya özel alanların taranmasını engellemek için kullanılır.

5. HTTP Durum Kodları

• 200: Sayfa başarılı şekilde bulunmuş ve taranmıştır.
• 301/302: Yönlendirme yapıldığını gösterir.
• 404: Sayfanın bulunamadığını belirtir.
• 500: Sunucu hatası olduğu anlamına gelir.

Tarama Sürecini Optimize Etmek İçin İpuçları

1. Site Haritasını Güncel Tutun:
   • Yeni içerik ekledikçe XML site haritanızı güncelleyin.
   • Google Search Console üzerinden site haritanızı gönderin.
2. Robots.txt Dosyasını Kontrol Edin:
   • Önemli sayfalarınızın yanlışlıkla engellenmediğinden emin olun.
   • Hassas veriler için taramayı kısıtlayın.
3. Dahili Bağlantılar (Internal Links):
   • Sayfalar arasındaki bağlantıları optimize ederek botların siteyi daha kolay taramasını sağlayın.
   • Ana sayfadan derin bağlantılar verin.
4. Bozuk Bağlantıları (Broken Links) Düzeltin:
   • 404 hatalarına yol açan bağlantılar, süreci olumsuz etkiler. Düzenli olarak kontrol edin ve düzeltin.
5. Yüksek Hızda Bir Web Sitesi Sağlayın:
   • Sayfa yükleme hızları düşükse tarama oranı düşebilir.
   • Hız optimizasyonu bütçenizi olumlu etkiler.
6. Kanonik Etiketler (Canonical Tags):
   • Yinelenen içerikleri önlemek için kullanılır.
   • Botların hangi sayfanın ana sürüm olduğunu bilmesini sağlar.

Tarama Problemleri Nasıl Çözülür?

1. Google Search Console Raporları:
   • Hangi sayfaların tarandığını ve hangi hataların bulunduğunu kontrol edin.
   • Hataları hızlıca çözerek botların sitenizi doğru taramasını sağlayın.
2. İstatistiklerini İzleme:
   • Tarama bütçenizi en verimli şekilde kullanmak için sitenizin tarama istatistiklerini düzenli olarak analiz edin.
3. Düşük Kaliteli veya Gereksiz Sayfaları Kaldırın:
   • Bütçenizi değerli sayfalar için optimize etmek adına önemsiz sayfaları noindex yapabilir veya silebilirsiniz.

Sonuç

Tarama, SEO’nun temel taşlarından biridir. Web sitenizin içeriğinin doğru bir şekilde taranması ve dizine eklenmesi, arama motorlarında görünürlüğünüzü doğrudan etkiler. Süreci optimize etmek, sıralamalarda yükselmek ve kullanıcı deneyimini iyileştirmek için kritik öneme sahiptir.

SEO stratejinizde bu süreci göz ardı etmeden, düzenli analiz ve optimizasyonlarla başarılı bir yol haritası oluşturabilirsiniz.